Impact verhuizing Tjongerschans voor gemeente Heerenveen
De ziekenhuizen Tjongerschans (Heerenveen) en Antonius (Sneek) zijn van plan om samen een nieuw ziekenhuis in Joure te bouwen. SiRM onderzocht de impact op de gemeente Heerenveen.
Er verandert veel in de zorg. De vraag groeit fors, vooral doordat mensen steeds langer leven, maar ook doordat we als land vergrijzen. Zorgaanbieders, zorgverzekeraars en landelijke en decentrale overheden reageren op deze ontwikkelingen. Zo hebben zij gezamenlijk het Integraal Zorgakkoord (IZA) opgesteld. Deze landelijke ontwikkelingen leiden ook tot regionale veranderingen. In Friesland zijn er onlangs plannen bekend gemaakt dat Tjongerschans ziekenhuis in Heerenveen voornemens is om samen met Antonius ziekenhuis in Sneek een nieuw ziekenhuis in Joure te bouwen. De komende tijd zal het maatschappelijk debat hierover gevoerd worden. Om dit debat gefundeerd te voeren, heeft de gemeente Heerenveen aan SiRM gevraagd de gevolgen voor de zorg, de gemeente en haar inwoners in kaart te brengen wanneer het ziekenhuis buiten de gemeentegrenzen komt te liggen.
Voor de toekomstbestendigheid van zorg in Friesland lijkt een groot algemeen ziekenhuis in Joure een logische stap. Ook in Friesland zetten demografische ontwikkelingen het zorglandschap onder druk. Door onder meer vergrijzing neemt de zorgvraag toe, terwijl het aantal mensen dat zorg kan leveren niet meestijgt. Daardoor nemen de personeelstekorten in de zorg verder toe. Om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de ziekenhuiszorg in Friesland te borgen, hebben zorgaanbieders en -verzekeraars het voornemen dat Antonius en Tjongerschans samengaan. Met het oog op reistijden en ambulanceritduur is Joure een logische locatie voor een nieuw te bouwen ziekenhuis. Hierbij blijft het aantal Friezen dat binnen de gestelde kritische normen voor ambulanceritduur valt gelijk aan de huidige situatie.
Voor de meeste zorgbehoevende inwoners in Heerenveen is de impact van het samengaan van Tjongerschans en Antonius in Joure gering. Het zorglandschap is veel breder dan enkel ziekenhuiszorg. Zorgbehoevende inwoners maken aanzienlijk vaker gebruik van andere medische voorzieningen, zoals een huisarts of fysiotherapeut, dan van ziekenhuiszorg. Bij een verhuizing van het ziekenhuis verandert dit niet. Indien een patiënt toch ziekenhuiszorg nodig heeft is de grootste verandering de reistijd naar het ziekenhuis. Bij een verhuizing van Tjongerschans naar Joure neemt de gemiddelde reistijd per auto naar het ziekenhuis toe met ongeveer vier minuten. Dit laat onverlet dat de impact groter is voor de inwoners die geen auto hebben of relatief vaak naar het ziekenhuis moeten, om deze reden is een goede busverbinding essentieel.
De impact op de lokale economie is naar verwachting beperkt. We verwachten dat de gevolgen voor ondernemers minimaal zijn doordat Tjongerschans nu al veel gezamenlijk inkoopt via de Inkoopsamenwerking Friese Ziekenhuizen. Bij een verhuizing van het ziekenhuis verandert dit niet. De gevolgen voor de arbeidsmarkt zijn in de praktijk klein. Hoewel er door de verhuizing op papier banen verdwijnen naar de gemeente de Fryske Marren, leidt dit naar verwachting niet of nauwelijks tot een toename van het aantal werklozen in de gemeente Heerenveen. Zij blijven veelal werken in het ziekenhuis of kunnen anders een nieuwe baan vinden. Wel stijgen de Wmo-uitgaven naar verwachting in 2030 met ongeveer €115 duizend per jaar door hogere kosten voor de vervoersservice. Ten slotte verwachten we dat het imago van Heerenveen als sportstad gelijk blijft.
