Quickscan redenen SEH-sluitingen
Het ministerie van VWS vroeg SiRM een quickscan op te stellen over de redenen van SEH-sluitingen tussen 2011 en 2022 en om waar mogelijk ook inzicht te geven in de gevolgen van de sluitingen. De onderzochte SEH-sluitingen waren ofwel het gevolg van een (bijna-)faillissement van het hele ziekenhuis, ofwel een profielkeuze van een fusieziekenhuis. We concludeerden dat deze laatste sluitingen gericht waren op het zo nuttig mogelijk inzetten van acutezorgverleners. Ook constateerden we dat de negatieve gevolgen van de onderzochte SEH-sluitingen beperkt lijken.
De toegankelijkheid van de acute zorg, en de SEH in het bijzonder, krijgt veel politieke en maatschappelijke aandacht. Tussen 2011 en 2022 daalde het aantal SEH’s met 18 naar 83 (waarvan 3 ’s nachts gesloten zijn). De directie Curatieve Zorg (CZ) van het ministerie van VWS vroeg adviesbureau SiRM een quickscan op te stellen over de redenen van SEH-sluitingen tussen 2011 en 2022 en om waar mogelijk ook inzicht te geven in de gevolgen van de sluitingen. CZ vroeg SiRM om daarbij ook per SEH-sluiting een factsheet te maken.
De onderzochte SEH-sluitingen waren ofwel het gevolg van een (bijna-)faillissement van het hele ziekenhuis (5 sluitingen), ofwel een profielkeuze van een fusieziekenhuis (13 sluitingen). Op basis van de interviews met (oud-)bestuurders en zorginkopers van zorgverzekeraars concludeerden we dat de fusieziekenhuis sluitingen gericht waren op het zo nuttig mogelijk inzetten van acutezorgverleners. Ook constateerden we op basis van de interviews en deskresearch dat de negatieve gevolgen van de onderzochte SEH-sluitingen beperkt lijken.
Negatieve gevolgen van SEH-sluitingen lijken beperkt
Bij de onderzochte SEH-sluitingen tussen 2011 en 2022 lijken de negatieve gevolgen voor inwoners beperkt. Bij driekwart van de SEH-sluitingen was het effect op de bereikbaarheid van acute medisch-specialistische zorg gering: de gemiddelde totale reistijd naar een (andere) SEH voor inwoners van het verzorgingsgebied was na sluiting minder dan 20 minuten. Bij de SEH-sluitingen met gemiddeld meer dan 20 minuten totale reistijd zijn alternatieve voorzieningen ingericht voor laagcomplexe acute medisch-specialistische zorg. Deze spoedpoli’s kunnen een groot deel van de laagcomplexe acute zorgvragen opvangen, zoals kneuzingen, ongecompliceerde fracturen en oppervlakkige (snij)wonden.
Zo nuttig mogelijke inzet van acute-zorgverleners hoofdreden voor SEH-sluitingen
De hoofdreden voor de SEH-sluitingen bij fusieziekenhuizen was het zo nuttig mogelijk inzetten van acute-zorgverleners. Uit de interviews blijkt dat ziekenhuizen over het algemeen juist zeer terughoudend zijn met het sluiten van een SEH. Het is echter lastig om acute-zorgverleners aan te trekken voor SEH’s met weinig patiënten, omdat zorgverleners graag nuttig bezig willen zijn en zoveel mogelijk patiënten willen helpen. Hierdoor konden ziekenhuizen niet altijd de juiste bezetting garanderen en ontstonden risico’s voor de kwaliteit. Ook in termen van kosten gaven geïnterviewden aan dat het niet doelmatig was om een volledige bezetting in te roosteren op een SEH waar (’s nachts) weinig patiënten komen. Door één van de SEH’s te sluiten konden fusieziekenhuizen acute-zorgverleners nuttiger inzetten en tegelijkertijd het verzorgingsgebied van de gesloten SEH blijven bedienen op hun andere SEH.
