Marktanalyse van volgesorteerde farmaceutische groothandels
Volgesorteerde groothandels zijn van cruciaal belang voor de farmaceutische zorg. Uit een marktanalyse van SiRM blijkt dat het huidige bedrijfsmodel van de volgesorteerde groothandel niet houdbaar is. Bovendien leidt de voorraadverplichting tot verdere verslechtering van de financiële positie. Dit vormt een risico voor de continuïteit van de groothandels en daarmee voor de distributie van geneesmiddelen.
SiRM maakte een marktanalyse van de primaire taken van de groothandel; inkopen, in voorraad hebben en afleveren van geneesmiddelen aan apotheken en zorginstellingen zoals ziekenhuizen. We deden dit in opdracht van de leden van de Bond van Groothandelaren in het Pharmaceutische Bedrijf (BG Pharma): Alliance Healthcare, Brocacef, Mosadex en Pluripharm. Ontwikkelingen zoals uitbreiding van het preferentiebeleid, meer directe levering buiten de groothandel om, het verplicht aanhouden van voorraad, krapte op de arbeidsmarkt en stijgende energiekosten, brengen de continuïteit van volgesorteerde groothandels in gevaar. Vandaar de vraag: Volgesorteerd, maar voor hoe lang? Ofwel, hoe lang is het huidige bedrijfsmodel voor volgesorteerde groothandels houdbaar en hoe lang liggen geneesmiddelen in de volgesorteerde groothandel?
Uit onze marktanalyse blijkt dat het huidige bedrijfsmodel van de volgesorteerde groothandel niet houdbaar is. De volgesorteerde groothandels zijn, met een negatief bedrijfsresultaat van €7 miljoen in 2021 verlieslatend. Het resultaat uit andere onderdelen van de groep waar de groothandel deel van uitmaakt houdt de groothandel tot op heden nog in leven. De komende twee jaar stijgen de kosten naar verwachting sterk, met name voor personeel en transport. Omdat de groothandel beperkte invloed heeft op afspraken over inkomsten, kunnen kostenstijgingen voor de groothandel niet doorgevoerd worden richting de afnemer. Dit leidt waarschijnlijk tot een verdere verslechtering van de financiële positie van de groothandel.
Naast de marktontwikkelingen speelt een andere belangrijke ontwikkeling. Vanaf 1 januari 2023 geldt een verplichte voorraad bij de volgesorteerde groothandel van minimaal 2 weken, vanaf 1 juli 2023 wordt dat minimaal 4 weken. De groothandels hebben in de afgelopen jaren de voorraad geoptimaliseerd, en geven aan dat de huidige voorraad volledig tot de werkvoorraad behoort. De 4 weken verplichte voorraad betekent een stijging van gemiddeld ca. 3 weken voorraad naar gemiddeld ca. 7 weken voorraad. Dit is meer dan een verdubbeling en past natuurlijk niet in de huidige distributiecentra. De voorraadverplichting brengt verschillende investeringen en risico’s met zich mee:
- Eenmalige investering voor zowel de inkoop van de geneesmiddelen als het inregelen van de voorraadverplichting. Alleen al de aanschaf van de voorraad bedraagt ca. €300 miljoen.
- Blijvend hogere kosten. De verwachting is dat door het aanhouden van de extra voorraad de kosten met circa €65 miljoen (ca. 40% van de verwachte kosten in 2023) stijgen.
- Hogere risico’s (niet gekwantificeerd) bij WGP-herijkingen, gewijzigde geneesmiddelenvraag en spillage.
Tegenover deze investeringen en risico’s staat geen inkomstenstijging; de afzet blijft immers gelijk. Dit leidt tot een verdere verslechtering van de financiële positie van de groothandels. Daarnaast geven groothandels aan dat gezien de huidige financiële positie en het ontbreken van rendementsperspectief banken niet bereid zullen zijn deze ‘dode voorraad’ te financieren.
