Zorgeconomische waardering van kinderoncologische zorg en onderzoek Prinses Máxima Centrum
Vrijwel alle kinderoncologische zorg en onderzoek in Nederland vindt plaats door en onder regie van het Prinses Máxima Centrum (het Máxima). De investeringen hierin blijken zich vanuit maatschappelijk oogpunt terug te betalen. Dit volgt uit een zorgeconomische waardering van de ruim 420 kinderlevens die jaarlijks gered worden als gevolg van behandeling en van het onderzoek dat zorgt dat dit aantal ieder jaar toeneemt.
De geredde kinderlevens vertalen zich in circa 26.000 gewonnen levensjaren en 20.000 gewonnen zogenoemde QALY’s (Quality Adjusted Life Years) per jaar. Volgens standaard methoden zijn deze baten te waarderen tegen circa €1,0 miljard per jaar. Daarbij is uitgegaan van een gewogen gemiddelde QALY-waarde van €47.000 per jaar na succesvolle behandeling. De jaarlijkse kosten van alle behandelingen bedragen circa €160 miljoen. De baten zijn dus een factor zes groter.
Een andere manier om hiernaar te kijken is dat een behandeling dus ongeveer €6.200 per gewonnen levensjaar kost en/of €8.000 per gewonnen QALY. Dat is een tiende van de norm van het Zorginstituut voor toelating van een behandeling tot het basispakket.
Daarnaast zorgt onderzoek in het Máxima ervoor dat er in de toekomst steeds meer kinderen gered kunnen worden in binnen- en buitenland. Vanuit internationaal perspectief is een groei van ruim vijf extra overlevenden per jaar toe te schrijven aan Nederlands kinderoncologisch onderzoek. Dit internationale perspectief houdt in dat onderzoek in Nederland bijdraagt aan betere behandelingen in het buitenland, en dat onderzoek in het buitenland op zijn beurt bijdraagt aan betere behandelingen in Nederland. In de berekening is meegenomen dat de bijdrage van Nederland aan de kinderoncologische wetenschap per inwoner ruim twee keer zo groot is als van andere Westerse landen. Zorgeconomisch zijn de baten van één jaar kinderoncologisch onderzoek in Nederland te waarderen tegen circa €620 miljoen.
Bij een jaarlijkse afschrijving van uit onderzoek voortgekomen kennis van 11% per jaar wegen de baten van onderzoek op tegen de uitgaven van €35 miljoen per jaar. Hierdoor doet het ‘rendement’ van kinderoncologisch onderzoek niet onder voor onderzoek in de volwassen-oncologie. Daarbij speelt mee dat de aantallen patiënten in de kinderoncologie weliswaar veel lager zijn, maar dat het aantal gewonnen levensjaren per overlevende voor kinderen veel hoger ligt.
Het Máxima draagt bovendien actief bij aan de verbetering van de kwaliteit van leven van kinderen en ouders tijdens en na de ziekte. Specifiek voor de kwaliteit van leven richtte het Máxima een organisatorische pijler op. De functie van deze pijler is breed: van minder pijn en infectierisico’s en hogere therapietrouw tijdens de behandeling tot een intensieve psycho-oncologsiche begeleiding van kind en ouder tijdens, en na de behandeling. Op dit moment zijn er nog onvoldoende gegevens om deze baten in euro’s te waarderen, maar het is aannemelijk dat de maatschappelijke baten van deze pijler opwegen tegen de kosten door effectievere behandelingen, verminderde zorgkosten na de behandeling en verminderde sociaalpsychologische schade.
