Elsevier Weekblad 'De beste ziekenhuizen 2020'
SiRM ondersteunt Elsevier bij de berekeningen voor de publicatie 'De beste ziekenhuizen' op basis van 392 indicatoren die zijn vastgesteld door de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Zorginstituut Nederland.
SiRM is transparant in hoe de scores voor Elsevier Weekblad worden berekend. We publiceren jaarlijks een toelichtingsdocument.
SiRM ondersteunt Elsevier weekblad bij het onderzoek ‘De beste ziekenhuizen 2020’ naar de kwaliteitsindicatoren en andere publiek beschikbare gegevens over Nederlandse ziekenhuizen. Voor het onderzoek zijn kwaliteitsindicatoren geselecteerd, bestaande uit zowel zorginhoudelijke indicatoren als wachttijdgegevens. De zorginhoudelijke indicatoren zijn ingedeeld naar de domeinen effectiviteit, veiligheid en dienstverlening. Samen met de wachttijden bepalen de scores op die drie domeinen de positie in het Elsevier Weekblad-onderzoek ‘De beste ziekenhuizen’.
Eindscore: Bollensystematiek verdeelt de totale groep in vieren
De eindscore van een ziekenhuis wordt uitgedrukt in één tot vier bollen. De bollen zijn een weergave van de score van het ziekenhuis ten opzichte van het gemiddelde van Nederland. De uitslag kwalificeert ziekenhuizen dus niet als ‘slecht’ of ‘goed’ in absolute zin.
Selectie van indicatoren: Doe wat je doet goed!
We hebben dit jaar dezelfde selectiemethode toegepast als in 2019. We nemen zoveel mogelijk indicatoren mee zonder vooraf te selecteren. Op deze manier scoren ziekenhuizen op alle zorg waar indicatoren voor zijn aangeleverd en worden ze vergeleken met andere ziekenhuizen die een bepaalde behandeling uitvoeren. Voor indicatoren die niet zijn aangeleverd (doordat bijvoorbeeld deze zorg niet geleverd wordt), worden ziekenhuizen niet bestraft.
In de selectie zijn alleen indicatoren opgenomen die gericht zijn op medisch specialistische of ziekenhuisbrede zorg en die door tenminste 30 ziekenhuizen zijn aangeleverd. Daarnaast moet duidelijk zijn of een hogere waarde betere of juist slechtere kwaliteit vertegenwoordigt. De indicatoren bestaan ook dit jaar (helaas) voornamelijk uit structuurindicatoren.
Methode van onderzoek
In dit onderzoek worden indicatoren met tekstuele antwoorden gecombineerd tot samengestelde indicatoren met behulp van zogenaamde rekenregels. De samengestelde indicatoren worden eerst geschaald naar een uniforme schaal (z-score). De score wordt niet beïnvloed door het niet aanleveren van gegevens. De z-scores van alle indicatoren worden vervolgens gewogen bij elkaar opgeteld. De verhouding in gewicht tussen structuur-, proces- en uitkomstindicatoren zijn samen met Elsevier vastgesteld op 1:1,5:2. Ziekenhuizen konden mogelijk foutieve waarden corrigeren; 30 ziekenhuizen hebben hiervan gebruik gemaakt.
Voor indicatoren waarbij toeval een rol speelt, houden we rekening met de statistische betrouwbaarheid. Afhankelijk van de grootte van dit betrouwbaarheidsinterval wordt de reguliere score voor het domein effectiviteit van een ziekenhuis met een halve bol verhoogd dan wel verlaagd. Alleen binnen het domein effectiviteit kan toeval een rol spelen.
Financiële gegevens
Naast de eindscore op kwaliteitsindicatoren brengen we ook de financiële situatie van ziekenhuizen in kaart op basis van vijf indicatoren. Deze zijn berekend met gegevens uit de (enkelvoudige) jaarrekeningen die door SiRM zijn verzameld en geanalyseerd. Dit jaar hebben we de financiële situatie van de ziekenhuizen bekeken op twee assen:
- de financiële situatie op de lange termijn (solvabiliteit) en
- op de korte termijn (de andere vier indicatoren).
Ziekenhuizen die in een relatief lage winst hebben, bijvoorbeeld door investeringen in nieuwbouw, worden op deze manier niet gelijk afgestraft. Op basis van de behaalde score op de korte termijn (optelsom van de vier indicatoren: bedrijfsresultaat, EBITDA marge, ICR en Debt/EBITDA) krijgen de ziekenhuizen een aantal ‘sterren’ voor de financiële situatie op de korte termijn, waarbij 1 ster de laagst en 3 sterren de hoogst mogelijke score is. De financiële situatie op de lange termijn wordt bepaald aan de hand van de solvabiliteit. Ook hier geldt dat 1 ster de laagste en 3 de hoogste score is. Op basis van het aantal sterren op de korte en lange termijn wordt de eindscore bepaald.