Prognose uitgaven dure geneesmiddelen 2022-2026
NFU en NVZ hebben SiRM gevraagd om de verwachte uitgavenontwikkeling van dure geneesmiddelen te onderzoeken, zodat beter rekening kan worden gehouden met deze uitgaven in de budgettering. Om tot de prognose te komen, ontwikkelden we een bottom-up model waarin de netto toename van de uitgaven berekend wordt aan de hand van zeven factoren. Op basis van ons model verwachten we een groei tussen 2021 en 2026 van gemiddeld ~7% per jaar. In totaal stijgen de uitgaven met ~€1 miljard gedurende deze periode.
Het budgettair kader medisch specialistische zorg (msz) wordt bepaald op basis van CBS-ramingen, waarbij niet apart rekening gehouden wordt met de verwachte uitgavenontwikkeling van add-on geneesmiddelen. Over deze verwachte ontwikkeling is op dit moment onvoldoende bekend. Ter voorbereiding op het Integraal Zorgakkoord hebben de NFU en de NVZ daarom SiRM gevraagd om de verwachte uitgavenontwikkeling van add-on geneesmiddelen te onderzoeken, zodat beter rekening kan worden gehouden met deze uitgaven.
Om tot de prognose te komen, ontwikkelden we een bottom-up model waarin de netto toename van de uitgaven berekend wordt aan de hand van veranderingen in demografie en incidentie, de verdere uptake van recent geïntroduceerde add-on geneesmiddelen, nieuwe spécialités, indicatie-uitbreidingen en daarmee samenhangende substitutie van bestaande add-on geneesmiddelen, de komst van generieke middelen en biosimilars en maatregelen van de Rijksoverheid en veldpartijen. De input en achterliggende aannames voor elk van de onderdelen zijn gebaseerd op deskresearch, inbreng vanuit de werkgroepen van de Horizonscan en de leden van de klankbordgroep, en op data van DHD, de NKR en het CBS. In de methodologische bijlage die een separaat document bij dit rapport vormt, lichten we de input, aannames en berekeningen uitgebreid toe.
Op basis van ons model verwachten we een groei tussen 2021 en 2026 van gemiddeld ~7% per jaar. In totaal stijgen de uitgaven met ~€1 miljard. Onzekerheid over toekomstige gebeurtenissen en ontbrekende gegevens maken dat de uitgavenprognose een onzekerheidsmarge kent. Daarom werkten we met twee scenario’s met lagere en hogere uitgaven die samen een bandbreedte vormen. We selecteerden vier specifieke onderwerpen die én onzekerheid kennen én van significante invloed zijn op de uitkomsten: de verwachte vergoeding per gebruiker, de marktkans van nieuwe spécialités en indicatie-uitbreidingen, de komst van biosimilars en het effect van maatregelen van de overheid en veldpartijen. Nader onderzoek kan een deel van deze onzekerheid wegnemen, maar de prognose zal altijd een bandbreedte houden.
