Drukte op de SEH vergt integrale aanpak

Het oplossen van drukte op de SEH vraagt om een combinatie van interventies die in samenhang aangrijpen op de instroom, doorstroom en uitstroom van patiënten. Samen met auteurs die op de SEH werken doet Saskia van der Erf - partner van SiRM - in Medisch Contact een voorzet voor een deltaplan, een samenhangend cluster van maatregelen om de problemen in te perken.

Overmatige drukte op de SEH, ofwel ‘crowding’, is een omvangrijk en groeiend probleem. Het bestaat niet alleen in landen als de VS, Canada en Australië, maar speelt ook in Europese landen. SEH-crowding wordt gedefinieerd als ‘de situatie waarbij de vastgestelde behoefte aan spoedeisende hulp de beschikbare middelen voor patiëntenzorg op de spoedeisende-hulpafdeling, het ziekenhuis of beide overschrijdt’. In Nederland krijgt SEH- crowding veel aandacht sinds de ‘Brandbrief Regionale spoedzorg – de rek is eruit’, een noodkreet die ook in andere delen van Nederland werd herkend. Het probleem speelt al langer: al in 2012 kampte 68 procent van alle Nederlandse SEH’s meerdere keren per week tot dagelijks met periodes van overmatige drukte. De onlangs gepubliceerde ‘Marktscan acute zorg’ van de NZa geeft eveneens aan dat de druk op ambulancediensten, SEH’s en huisartsenposten toeneemt.

De oplossingen die in de media en ook in de marktscan van de NZa worden genoemd, richten zich veelal op individuele oorzaken van crowding. Dit doet geen recht aan de complexiteit van het probleem. Individuele interventies lossen het probleem niet op. De auteurs stellen een nationaal deltaplan voor om de gehele acute zorgketen te versterken, met interventies op het gebied van de instroom, de doorstroom en de uitstroom:

• Om de instroom op de SEH te beperken moet de burger de functie van de SEH in het zorgsysteem begrijpen, zijn reguliere zorgverleners goed bereikbaar, patiëntgegevens beter beschikbaar zijn en komen patiënten meer gespreid naar de SEH.
• De doorstroom op de SEH is te verbeteren door de medische kennis vooraan in de keten uit te breiden, door ketenbreed gecoördineerd personeelsbeleid en door acute en electieve zorgstromen beter op elkaar af te stemmen.
• Het vergroten van de uitstroom op de SEH vraagt om voldoende (inzicht in) beschikbare acute opnamecapaciteit, om voldoende tijdelijke verblijfsmogelijkheden en om permanente beschikbaarheid van zorgverleners thuis.

De interventies zijn mede gebaseerd op de uitkomsten van het internationale symposium ‘Crowding in the Emergency Department: who cares?’ van de International Federation for Emergency Medicine en de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen in juni 2017, het concept-Kwaliteitskader Spoedzorgketen en de generieke module Acute Psychiatrie.