Afbakening productmarkt ziekenhuiszorg
In opdracht van de ACM hebben Twynstra Gudde (TG) en SiRM deelmarkten van de ziekenhuiszorg onderzocht. Dit onderzoek gebruikt de ACM onder meer om te bepalen hoe zij ziekenhuisfusies en marktconcentraties moet beoordelen.
Voor medisch specialistische zorg is maar in zeer beperkt mate sprake van vraagsubstitutie. Zo is bijvoorbeeld een patiënt met een liesbreuk niet gebaat bij 99,6% van de rest van de medisch specialistische zorg. Ook is de aanbodsubstitutie tussen specialismen beperkt. Dit betreft slechts 4 tot 8% van de omzet.
De condities waaronder aanbieders van medisch specialistische zorg concurreren, verschillen tussen complexe zorg en basiszorg. Basiszorg wordt door vrijwel ieder ziekenhuis geleverd, terwijl complexe zorg door gespecialiseerde ziekenhuizen (inclusief UMC’s) wordt geleverd. Ziekenhuizen die complexe zorg leveren, leveren tevens basiszorg. Het aandeel complexe zorg verschilt uiteraard per specialisme. Op basis van onze analyse over 2014 schatten we dat ongeveer een vijfde van de geanalyseerde omzet van bijna €14 miljard complexe zorg betreft.
Het complement van de complexe zorg - exclusief overige zorgproducten - is nader geanalyseerd. Die basiszorg wordt geleverd door alle specialismen met uitzondering van neurochirurgie en cardio-thoracale chirurgie die beiden uitsluitend complexe zorg leveren. Het complement betreft 80% (volume, 65% omzet) van de DBC-zorgproducten. Op basis van een clusteranalyse waarbij gekeken wordt naar samenhang van zorg met andere specialismen en het ziekenhuis, hebben we 7 productmarkten geïdentificeerd en 11 clusters die mogelijk geheel, of gedeeltelijk ook productmarkten vormen. Daarnaast is er ook nog een restcluster.