Impactanalyse intensive care zonder muren
ETZ heeft vanaf 2018 een nieuwe visie op IC-zorg ontwikkeld, namelijk ‘IC zonder muren’. De visie gaat over de inzet van IC-expertise in de gehele patiëntreis, met als doel het voorkomen van onnodige IC-zorg. SiRM voerde een impactanalyse uit en concludeerde dat de visie bijdraagt aan doelmatigheid. ‘IC zonder muren’ houdt de kwaliteit van zorg ten minste gelijk, verhoogt de toegankelijkheid van de IC en kan de betaalbaarheid van zorg iets verbeteren.
Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) heeft vanaf 2018 een nieuwe visie op intensive care (IC) zorg ontwikkeld. De visie ‘IC zonder muren’ gaat over de inzet van IC-expertise in de gehele patiëntreis, met als doel IC-zorg zoveel mogelijk te voorkomen en, als dat niet kan, snel passende behandeling te bieden. Aanleiding is een steeds breder beroep op de zorg en expertise van de IC, ook buiten de muren van de afdeling zelf. Voorbeelden zijn het ondersteunen bij opvang van multitraumapatiënten op de SEH, oproepen voor patiënten in een noodsituatie, het begeleiden en opleiden op verpleegafdelingen en nazorgpoli’s. Tegelijkertijd is er een tekort aan IC-verpleegkundigen als gevolg van lage instroom, hoge uitstroom maar ook een lage deeltijdfactor. Tot slot is het maatschappelijk perspectief op IC-zorg veranderd, met meer bewustwording over de gezondheidsschade die een opname op de IC met zich mee kan brengen. ETZ vroeg SiRM de impact van ‘IC zonder muren’ te analyseren.
We brachten de impact in kaart via interviews, data-analyse en deskresearch. We hielden interviews met het management van de IC, IC-verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten IC, intensivisten en teamleiders en medisch specialisten van verpleegafdelingen in ETZ. In aanvulling op de interviews en kwantitatieve onderbouwing zetten we ook een online vragenlijst uit bij zorgprofessionals. In de data-analyse maakten we verder gebruik van gegevens van DHD (patiëntopnames op verpleegafdelingen), NICE (mortaliteit, heropnames, (niet) geplande IC-opnames en ernst van ziekte) en ETZ (patiëntopnames en ligdagen op verpleegafdelingen (na operatie), IC-weigeringen, inzet van spoeddienst, financiële gegevens en bedbezetting).
SiRM concludeert dat ‘IC zonder muren’ bijdraagt aan de doelmatigheid van ETZ, doordat het de kwaliteit van zorg ten minste gelijk houdt, de toegankelijkheid van schaarse IC-capaciteit verhoogt en de betaalbaarheid van zorg iets kan verbeteren.
Voor een toekomst met ‘IC zonder muren’ – in ETZ maar ook in andere ziekenhuisorganisaties – is wel compensatie nodig door zorgverzekeraars. Dat komt door de manier waarop (IC-)zorg is bekostigd. ETZ maakt kosten voor ‘IC zonder muren’, terwijl declaraties voor IC-ligdagen (add-on) dalen en die van dbc-zorgproducten ongeveer gelijk blijven. Met onze impactanalyse kunnen ziekenhuizen in Nederland in overleg met zorgverzekeraars toewerken naar beter passende (IC-)zorg. Daar zijn maatschappij, patiënt en professional bij gebaat.
