Financiële impact intake en casemanager eerste lijn
In opdracht van VSV Maastricht Heuvelland bracht SiRM de impact van een nieuw zorgpad op de inkomsten en kosten van eerste- en tweedelijnsgeboortezorg-aanbieders in kaart. Het ging om het organiseren van intake- en casemanager-gesprekken in de eerste lijn voor zwangeren met milde indicaties voor tweedelijnszorg.
Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) Maastricht Heuvelland wil met intensievere samenwerking en zorgverschuiving invulling geven aan de gezamenlijke ambitie om de juiste zorg op de juiste plek te bieden. Daarbij vindt het VSV het belangrijk om ook het effect op de inkomsten en kosten van de verschillende zorgaanbieders in kaart te brengen. Omdat het uitwerken van initiatieven schaarse tijd en middelen kost, besloot het VSV om één initiatief te prioriteren.
Het VSV vroeg SiRM om te ondersteunen bij de prioritering van dit initiatief en hiervan de financiële impact te analyseren. Een werkgroep van geboortezorgprofessionals beoordeelde onder begeleiding van SiRM circa 30 initiatieven op hun verwachte impact op kwaliteit en capaciteit. Op basis daarvan selecteerde het VSV het initiatief om een intake- en vier casemanagergesprekken in de eerste lijn te organiseren voor zwangeren met milde indicaties voor tweedelijns zorg. Deze gesprekken zijn zowel aanvullend als ter vervanging van enkele tweedelijnsconsulten. Een belangrijk doel van de gesprekken is meer aandacht voor het psychosociaal welzijn van de zwangeren. Dit draagt naar verwachting bij aan betere gezondheidsuitkomsten en cliëntervaringen en kan mogelijk extra zorgvragen voorkomen.
SiRM werkte samen met de werkgroep om het huidige en nieuwe zorgpad in kaart te brengen. Via interviews en werkgroepbijeenkomsten analyseerden we de veranderingen in activiteiten en tijdsinzet per type zorgverlener en het aantal zwangeren per stap in het zorgpad. Op basis daarvan berekenden we de financiële impact voor eerstelijnsverloskundigen en het ziekenhuis. Tussentijds bespraken we de resultaten met de werkgroep om aannames verder aan te scherpen.
De doorrekening liet zien dat het oorspronkelijke initiatief met vier casemanagergesprekken leidt tot een hogere totale tijdsinzet en kosten. De tijdsinzet in de eerste lijn neemt meer toe dan deze in de tweede lijn afneemt, terwijl de inkomsten niet meebewegen met deze verschuiving. Binnen de huidige bekostigingssystematiek wordt slechts een vijfde van de extra tijdsinzet in de eerste lijn vergoed. Tegelijkertijd verliest de tweede lijn ruim 20 keer zoveel inkomsten als dat aan kosten wordt bespaard. Hierin zien we terug dat binnen de huidige monodisciplinaire bekostiging dit soort zorgverschuivingsinitiatieven lastig zijn. SiRM rekende aanvullend drie efficiëntere varianten van het initiatief door (drie casemanagergesprekken en/of in groepsvorm). Na afloop van het project besloot de werkgroep deze varianten verder te onderzoeken. SiRM rapporteerde de resultaten in PowerPoint en droeg het rekenmodel in Excel over aan het VSV.
